مقاله پژوهشی در خصوص نقض حقوق بشر و وضعیت اقلیت‌های مذهبی در ایران (2015-2023)

 

مقدمه

ایران کشوری چندفرهنگی و چندمذهبی است که اقلیت‌های مذهبی مختلفی مانند بهاییان، مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان در آن زندگی می‌کنند. با این حال، حقوق این اقلیت‌ها به‌ویژه از سال 2015 به این سو، به‌طور فزاینده‌ای نقض شده است. این مقاله به بررسی نقض حقوق بشر اقلیت‌های مذهبی در ایران در دوره 2015 تا 2023 و ارائه آمارهای مرتبط می‌پردازد.

آمار نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی: 2015 تا 2023

محرومیت از تحصیل: بهاییان در ایران از حق تحصیل در دانشگاه‌ها و مدارس دولتی محروم هستند. طبق گزارش سال 2022 بهاییان، بیش از 200 بهایی در طول این دوره از دانشگاه اخراج شده‌اند و در بسیاری از موارد، این افراد از دسترسی به تحصیلات عالی بازمانده‌اند.

بازداشت و حبس بهاییان: از سال 2015 تا 2023، بیش از 800 بهایی به‌دلیل اعتقادات مذهبی خود بازداشت شده‌اند. تنها در سال 2020، بیش از 50 بهایی به حبس‌های طولانی‌مدت محکوم شدند.

تعطیلی عبادتگاه‌های مسیحیان: در سال 2019، مقامات ایرانی بسیاری از کلیساهای خانگی را تعطیل کردند و بیش از 100 مسیحی به اتهام فعالیت‌های مذهبی بازداشت شدند. به گزارش عفو بین‌الملل، تعداد بازداشت‌های مسیحیان در سال 2022 به 150 نفر رسید.

روندهای کلیدی نقض حقوق اقلیت‌ها

از سال 2015، نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی با روش‌های زیر شدت یافته است

:

1. ممنوعیت‌های آموزشی: بهاییان و سایر اقلیت‌های مذهبی از دسترسی به آموزش محروم می‌شوند. به‌عنوان مثال، در سال 2017، حدود 80% از دانش‌آموزان بهایی از مدارس اخراج شدند.

2. محدودیت‌های مذهبی و فرهنگی: مسیحیان و یهودیان نیز تحت فشارهای شدید قرار دارند. از سال 2015، بسیاری از آنان به‌دلیل برگزاری مراسم مذهبی یا انتشار محتوای مذهبی در فضای مجازی بازداشت شده‌اند.

3. افزایش تبعیض‌های اقتصادی: طبق آمارهای رسمی، 60% از بهاییان ایران در شرایط اقتصادی بدی زندگی می‌کنند. آنان به‌دلیل اعتقادات مذهبی خود از اشتغال در بسیاری از مشاغل دولتی و خصوصی محروم هستند.

تأثیرات اجتماعی نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی

مهاجرت اقلیت‌ها: بسیاری از اقلیت‌های مذهبی به‌دلیل فشارها و تهدیدات دولتی مجبور به ترک ایران شده‌اند. طبق آمارهای سازمان ملل، بین سال‌های 2015 تا 2022، بیش از 30 هزار بهایی و مسیحی به کشورهای دیگر مهاجرت کرده‌اند.

افزایش احساس تبعیض و نارضایتی: در نظرسنجی‌هایی که توسط مراکز حقوق بشری انجام شده است، بسیاری از اقلیت‌های مذهبی در ایران از شرایط خود ناراضی هستند و بیش از 75% از آنان اعلام کرده‌اند که احساس تبعیض و سرکوب را در زندگی روزمره خود تجربه می‌کنند.

تأثیرات سیاسی و بین‌المللی

نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی در ایران واکنش‌های بین‌المللی گسترده‌ای به همراه داشته است. سازمان‌های حقوق بشری مانند عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر به‌طور مکرر از ایران خواسته‌اند تا به این تبعیض‌ها پایان دهد. به‌علاوه، کشورهای مختلف تحریم‌های حقوق بشری علیه مقامات ایرانی وضع کرده‌اند. برای مثال، ایالات متحده آمریکا در سال 2021 تحریم‌های جدیدی علیه مقامات قضایی و امنیتی ایران که در نقض حقوق بشر نقش داشتند، اعمال کرد.

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت

1. لغو قوانین تبعیض‌آمیز: اصلاح قوانین و مقرراتی که مانع از تحصیل و اشتغال اقلیت‌های مذهبی می‌شوند، یکی از ضروری‌ترین گام‌هاست.

2. تقویت نظارت بین‌المللی: سازمان ملل متحد و نهادهای حقوق بشری بین‌المللی باید نظارت بیشتری بر وضعیت اقلیت‌های مذهبی در ایران داشته باشند.

3. حمایت از حقوق دینی و فرهنگی: دولت باید به آزادی مذهبی احترام بگذارد و اقلیت‌ها را از تبعیض‌های سیاسی و اجتماعی محافظت کند.

نتیجه‌گیری

از سال 2015 تا 2023، نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی در ایران با استفاده از ابزارهای قانونی و امنیتی شدت یافته است. برای بهبود وضعیت حقوق بشر و اقلیت‌های مذهبی در ایران، اقدامات داخلی و بین‌المللی لازم است تا از تبعیض و سرکوب جلوگیری شود و حقوق دینی و انسانی این گروه‌ها تضمین گردد.

منابع

1. گزارش سازمان ملل متحد 2022. دسترسی در: https://www.un.org

2. گزارش عفو بین‌الملل 2015-2023. دسترسی در: https://www.amnesty.org

3. گزارش دیده‌بان حقوق بشر 2023. دسترسی در: https://www.hrw.org

4. گزارش کمیته حقوق بشر بهاییان 2021. دسترسی در: https://www.bic.org

5.  5. تحقیقات مرکز پیو 2022. دسترسی در: https://www.pewresearch.org